niedziela, 23 marca 2014

Gramatyka


Rodzaje rzeczowników:
Jeżeli rzeczownik kończy się na "e" - jest rodzaju żeńskiego
Jeżeli rzeczownik kończy się na "a" - jest rodzaju nijakiego
W pozostałych przypadkach rzeczownik jest rodzaju męskiego.
Np.:
avote (pieprz),  kosave (karczma) są w j. wirgińskim rodzaju żeńskiego
horva (dom),  revra (wróg) są rodzaju nijakiego
dikt (ręka), benvo (granica) navir (most) są rodzaju męskiego.


O innych cześciach mowy:
Czasowniki w formie podstawowej zawsze kończą się na i (np.: edli - podnosić, sei - uczyć). Zmieniają formę zależnie od czasu i trybu, w jakim zostają użyte. 
Przymiotniki zawsze kończą się na es. Są nieodmienne.
Aby utworzyć przysłówek od przymiotnika, odcinamy od niego literę „s” z końca, (np. hioness
= hione)



Osoby:
ja - ish              my - ishen
ty - te              wy - ten
on - en             oni - enen
ona - ene          one - enene
ono - ena


Zaimki:
W j. wirgińskim istnieją tylko podstawowa forma osoby (ja, ty) i po jednym zaimku do każdej osoby (zamiast mój, mnie, mi itd. jest tylko isht, zamiast ciebie, tobą, ci jest tert).

mój, mnie - isht
twój, ciebie - tert
jego, go - ento    
jej, ją - enate
nasze, nas - ishen
wasze, was – tente
ich- enten




Szyk zdania:
Szyk zdania jest taki, jak w j. polskim, a więc kolejność wyrazów nie ma wielkiego znaczenia. Przed czasownikiem w formie osobowej wstawiamy osobę (jeżeli w zdaniu pojawiają się dwa (lub więcej) czasowników dotyczących tego samego wykonawcy, osobę można wstawić tylko przed pierwszym).
Np.:
Ish sangrei al vneli en kosave (Jem i piję w karczmie.)


Liczba mnoga:

Liczbę mnogą tworzymy, dodając do wyrazu "en" (w rzeczownikach rodzaju męskiego), n (w rzeczownikach rodzaju nijakiego) lub "ne" (w rzeczownikach rodzaju żeńskiego).

Np.:
shame (twarz) - shamene (twarze) - w rodzaju żeńskim
arada (bagno) - aradan (bagna) - w rodzaju nijakim
isen - (góra) - isenen (góry) - w rodzaju męskim


CZASY

Czas teraźniejszy:
Przed czasownikiem w formie podstawowej dodajemy osobę, np: Ish avhazi (myślę).

Czas przeszły:
Na początku czasownika dodajemy cząstkę vire (jeżeli zaczyna się on na spółgłoskę) lub vir (jeżeli zaczyna się na samogłoskę). 

Np.: ish ri (dotykam) - ish vireri
       te havi (nakłaniasz) - te virehavi (nakłaniałeś/łaś)
       ene itahi (kocha) - ene viritahi
       ten akfemi (leczycie) - ten virakfemi (leczyliście/łyście)

Jeżeli czynność jest dokonana (zrobił) cząstkę łączymy z wyrazem (vir + etevi = viretevi).
Jeżeli czynność jest niedokonana (robił) dodajemy cząstkę vire (niezależnie od tego, na jaką literę zaczyna się czasownik) i nie łączymy jej z czasownikiem (vire + etevi = vire etevi).
Istnieje kilka nieregularnych czasowników, w których zamiast vire dodajemy vi (vi + hezari = vihezari)

Czas przyszły:
Na końcu czasownika dodajemy literę  r (np. etevi + r = etevir).


Tryb rozkazujący:
Liczba pojedyncza
Przed czasownikiem w formie podstawowej nie piszemy osoby (ty robisz = te tevi, zrób = tevi)
Liczba mnoga
Przed czasownikiem w formie podstawowej nie piszemy osoby, dodajemy za to końcówkę -te (wy robicie = ten tevi, zróbcie = tevite)




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz